Công nghệ AI
Có thể bạn đã từng nghe qua những công nghệ AI như máy học (machine learning), học sâu (deep learning), xử lý ngôn ngữ tự nhiên (natural language processing), thị giác máy tính (computer vision) hay trí tuệ nhân tạo mạnh (artificial general intelligence). Những công nghệ này đều có chung mục tiêu là giúp máy tính có thể hiểu và tương tác với thế giới xung quanh một cách thông minh.
Máy học (machine learning)
Máy học là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều người chưa biết gì về AI thường đặt ra. Máy học là một lĩnh vực của khoa học máy tính, nó giúp cho máy tính có thể học hỏi từ dữ liệu và đưa ra những quyết định thông minh. Máy học không phải là phép màu, nó cũng không phải là một con quái vật đáng sợ. Máy học chỉ là một công cụ, một công cụ rất hữu ích và thú vị.
Một ví dụ đơn giản về máy học là khi bạn dùng Google Photos để lưu trữ ảnh. Bạn có thể nhận thấy rằng Google Photos có thể nhận diện khuôn mặt của bạn, của gia đình bạn, của bạn bè bạn, và thậm chí cả của chó cưng của bạn. Bạn có thể tìm kiếm ảnh theo tên người, theo địa điểm, theo sự kiện, hay theo bất kỳ tiêu chí nào mà bạn muốn. Đó là nhờ vào máy học, Google Photos đã học được cách phân loại ảnh dựa trên những thông tin mà nó thu thập được từ hàng triệu người dùng.
Máy học không chỉ có ứng dụng trong lĩnh vực ảnh, mà còn trong nhiều lĩnh vực khác như âm thanh, văn bản, video, game, y tế, tài chính, giáo dục, và cả trong cuộc sống hàng ngày. Bạn có thể dùng máy học để tạo ra những bài hát, những bài thơ, những bức tranh, những câu chuyện, hay những gì mà bạn muốn sáng tạo. Bạn cũng có thể dùng máy học để giải quyết những vấn đề phức tạp, như dự đoán thời tiết, phát hiện ung thư, đánh bại các kỳ thủ cờ vua, hay lái xe tự động.
Máy học nghe có vẻ rất khó hiểu và xa xỉ, nhưng thực ra nó rất gần gũi và dễ tiếp cận. Bạn không cần phải là một chuyên gia máy tính hay toán học để có thể học và sử dụng máy học. Bạn chỉ cần có một chút kiến thức cơ bản về lập trình và toán học, và một chút niềm đam mê và sự tò mò. Bạn có thể tìm thấy rất nhiều tài liệu, khóa học, video, blog, podcast, hay sách về máy học trên internet. Bạn cũng có thể tham gia vào các cộng đồng máy học trên mạng xã hội để giao lưu và học hỏi từ những người khác.
Học sâu (deep learning)
Học sâu (deep learning) là một phương pháp học máy (machine learning) dựa trên việc xây dựng các mô hình tính toán phức tạp từ nhiều lớp xử lý dữ liệu. Nói cách khác, học sâu là cách để máy tính học cách nhìn, nghe, nói và hiểu thế giới như chúng ta. Đây là một lĩnh vực rất hấp dẫn và tiềm năng của AI (trí tuệ nhân tạo), nhưng cũng rất khó hiểu và đòi hỏi nhiều kiến thức toán học và lập trình. Vì vậy, nếu bạn là người chưa biết gì về AI, đừng lo lắng, bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về học sâu một cách dễ hiểu và hài hước.
Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (natural language processing - NLP)
NLP là một lĩnh vực của AI, nghĩa là nó dùng máy tính để làm những việc mà con người thường làm bằng trí thông minh. Nhưng ở đây, trí thông minh không phải là kiểu IQ cao, giải được toán học hay vật lý khó, mà là kiểu biết nói chuyện, đọc hiểu, viết văn hay dịch thuật các ngôn ngữ khác nhau. Các bạn có thể hình dung NLP như là một người bạn đa tài, có thể nói được nhiều thứ tiếng, hiểu được ý đồ của người khác qua lời nói hay văn bản, viết được những bài văn hay những câu chuyện thú vị, và còn có thể dịch được cho bạn từ tiếng Việt sang tiếng Anh hay ngược lại một cách chính xác và nhanh chóng. NLP là một lĩnh vực rất quan trọng và hữu ích trong cuộc sống hiện đại, bởi vì nó giúp chúng ta giao tiếp và trao đổi thông tin dễ dàng hơn với nhau, cũng như với các thiết bị công nghệ như điện thoại thông minh hay máy tính. NLP cũng là một lĩnh vực rất thú vị và hấp dẫn, bởi vì nó liên quan đến ngôn ngữ, một trong những đặc trưng phân biệt con người với các loài khác. Ngôn ngữ không chỉ là một công cụ để truyền đạt ý nghĩa, mà còn là một phần của văn hóa, tâm lý và cá tính của mỗi người. NLP giúp chúng ta hiểu được sự phong phú và đa dạng của ngôn ngữ, cũng như khám phá được những điều mới mẻ và thú vị từ các ngôn ngữ khác nhau.
Thị giác máy tính (computer vision)
Thị giác máy tính là một lĩnh vực của AI, nghĩa là nó dùng máy tính để làm những việc mà con người có thể làm bằng mắt. Ví dụ như nhận diện khuôn mặt, phát hiện đối tượng, phân loại ảnh, tạo ảnh động, v.v... Thật tuyệt vời phải không nào? Nhưng không phải là máy tính có thể nhìn được như con người đâu nhé. Máy tính chỉ có thể xử lý những dữ liệu dạng số, nên nó phải chuyển ảnh thành những ma trận số rồi dùng các thuật toán để học cách nhận biết các đặc trưng của ảnh. Các thuật toán này gọi là các mô hình thị giác máy tính, và có rất nhiều loại khác nhau. Một số loại phổ biến là CNN, R-CNN, YOLO, GAN, v.v... Đừng hỏi mình là chữ viết tắt của cái gì, vì mình cũng không biết. Mình chỉ biết là nó rất hay và rất khó hiểu. Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về thị giác máy tính, bạn có thể đọc các bài viết trên blog của mình, hoặc xem các video trên Youtube của các chuyên gia khác. Nhưng nếu bạn chỉ muốn biết thị giác máy tính là gì để khoe với bạn bè, thì mình nghĩ bạn đã có đủ kiến thức rồi đấy. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của mình, hẹn gặp lại ở bài viết tiếp theo.
Trí tuệ nhân tạo mạnh (Artificial General Intelligence - AGI)
Đây là loại trí tuệ nhân tạo có khả năng hiểu và thực hiện mọi công việc mà con người có thể làm được, từ viết code, chơi cờ, nấu ăn, hát nhạc cho đến tán gái. Nói chung là AGI có thể làm được tất cả những gì bạn không làm được.
AGI là một mục tiêu lâu nay của các nhà nghiên cứu AI, bởi vì nếu có được AGI thì con người sẽ có một người bạn đồng hành thông minh, linh hoạt và có thể giúp đỡ con người trong mọi lĩnh vực. Tuy nhiên, AGI cũng là một thách thức lớn, bởi vì để tạo ra AGI thì phải giải quyết được nhiều vấn đề khó như: làm sao để AGI có thể học được từ nhiều nguồn dữ liệu khác nhau, làm sao để AGI có thể tự phát triển và cải thiện bản thân, làm sao để AGI có thể hiểu được ý định và cảm xúc của con người, và làm sao để AGI không phản bội con người và trở thành kẻ thù của loài người.
Hiện nay, AGI vẫn chưa được tạo ra, và có rất nhiều tranh cãi về khả năng và thời điểm xuất hiện của AGI. Một số người cho rằng AGI sẽ xuất hiện trong vòng 10 năm tới, một số người lại cho rằng AGI sẽ không bao giờ xuất hiện. Một số người lại cho rằng AGI sẽ mang lại lợi ích to lớn cho con người, một số người lại cho rằng AGI sẽ gây ra tai họa cho con người. Mình cá nhân thì không biết ai đúng ai sai, nhưng mình mong rằng nếu có AGI thì nó sẽ là một người bạn tốt của con người, và không phải là một kẻ thù đáng sợ.
AI có thể ứng dụng vào cuộc sống như thế nào? Câu trả lời là rất nhiều. Bạn có thể dùng AI để tìm kiếm thông tin trên internet, nhận diện khuôn mặt trong ảnh, dịch thuật ngôn ngữ, gợi ý sản phẩm hay phim ảnh, chơi cờ vua hay cờ tướng, lái xe tự động, phát hiện ung thư hay virus, soạn thảo văn bản hay âm nhạc, và còn rất nhiều ứng dụng khác nữa. AI đã và đang thay đổi cuộc sống của chúng ta một cách tích cực và đáng kinh ngạc.
Hy vọng bài viết của mình đã giúp các bạn có cái nhìn tổng quan về AI là gì và những ứng dụng của nó. Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, hãy like và share cho mọi người cùng biết nhé. Cảm ơn các bạn đã theo dõi và hẹn gặp lại trong bài viết tiếp theo của mình. Chúc các bạn một ngày vui vẻ!
Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã có cái nhìn tổng quan và cơ bản về NLP là gì, và có thể hứng thú để tìm hiểu thêm về lĩnh vực này. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của mình. Hẹn gặp lại các bạn ở những bài viết sau nhé!
Mình là Nha, một blogger yêu thích máy học và muốn chia sẻ niềm đam mê này với mọi người. Mình hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu được máy học là gì và tại sao nó lại quan trọng và thú vị. Nếu bạn muốn biết thêm về máy học và các ứng dụng của nó trong cuộc sống, bạn có thể theo dõi blog của mình hoặc liên lạc với mình qua email hoặc facebook. Cảm ơn bạn đã đọc và chúc bạn một ngày vui vẻ!
Chúng ta cần phải học cách sử dụng AI một cách có trách nhiệm và an toàn, để tận dụng được những lợi ích mà nó mang lại. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết của mình. Hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết tiếp theo về AI nhé!